W jaki sposób zwolnić pracownika?

Zwalnianie ludzi z pracy nie należy do najłatwiejszych ani przyjemnych zadań, jednak w niektórych przypadkach nie da się postąpić inaczej. Ważne jednak jest, aby dokonać tego we właściwy sposób, czyli zgodny z prawem oraz kulturalny – nie mogą tu wkraść się zbędne emocje, które mogłyby w jakikolwiek sposób skrzywdzić pracownika lub sprawdzić, że poczuje się on źle.  Jak zatem należy postąpić w takiej sytuacji?

Upewnijmy się, że możemy zwolnić daną osobę

Istnieje kilka grup osób, których nie możemy zwolnić:

• Kobiety w ciąży oraz pracownicy na urlopie macierzyńskim – takie osoby są chronione przed zwolnieniem z pracy, pracodawca może jedynie złożyć wypowiedzenie zmieniające w sytuacji, gdy dochodzi do zwolnień grupowych oraz indywidualnych, a wina leży po stronie pracodawcy oraz w sytuacji, gdy firma ogłasza likwidację lub upadłość.
• Pracownicy na urlopie wychowawczym – tutaj ochrona takiej osoby ma miejsce od momentu złożenia wniosku o urlop wychowawczy, aż do momentu jego zakończenia, jedyną opcją jest wypowiedzenie definitywne, które tyczy się zwolnień grupowych i indywidualnych, gdzie wina leży po stronie pracodawcy oraz w sytuacji, gdy firma ogłasza likwidację lub upadłość.
• Pracownicy, którzy osiągnęli wiek przedemerytalny – tyczy się to osób, którym do uzyskania wieku emerytalnego pozostały jedynie 4 lata. W takiej sytuacji pracodawca nie ma prawa do zwolnienia takiego pracownika, chyba że firma ogłasza upadłość lub likwidację, lub też pracownik uzyskał rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Tutaj również ma zastosowanie wypowiedzenie zmieniające, które tyczy się konkretnych sytuacji: zwolnienia grupowe bądź indywidualne z winy pracodawcy, stwierdzenie orzeczeniem lekarskim utraty zdolności do pracy.
• Pracownicy przebywający na urlopie lub usprawiedliwionej nieobecności – w takiej sytuacji pracodawca również nie ma możliwości zwolnienia swojego pracownika, złożenia wypowiedzenia zmieniającego ani definitywnego. Jednak istnieje opcja złożenia wypowiedzenia definitywnego w momencie, gdy pracownikowi udzielono urlopu na co najmniej 3 miesiące lub okres uprawniający do rozwiązania umowy bez wypowiedzenia już upłynął, lub gdy pracodawca ogłasza upadłość, lub likwidację firmy.

W jaki sposób rozmawiać z pracownikiem?

W przypadku zwalniania danej osoby z pracy musimy podejść do tego zadania szczególnie rozważnie – nie jest to łatwe dla żadnej ze stron. Pracodawca musi więc zrealizować tę kwestię w sposób jak najmniej bolesny dla pracownika, dzięki czemu nie wpłynie to na jego poczucie własnej wartości i nie zahamuje przed poszukiwaniem nowej pracy lub rozwojem osobistym.

Właściwe rozegranie tej sprawy sprawi, że pracownik nie poczuje się źle, co będzie rzutowało na jego późniejsze myślenie o byłym miejscu pracy – nie musimy obawiać się, że będzie opowiadał złe rzeczy na temat firmy, czy próbował się na niej odegrać za zwolnienie. Zachowa za to pozytywne wrażenie, a zakład pracy dobre imię.

Ważne, aby przestrzegać kilku zasad:

• Zanim podejmiemy ostateczną rozmowę z pracownikiem, musimy się do niej dobrze przygotować i zaplanować cały jej przebieg.
• Ważne, aby oprócz samej informacji o zwolnieniu przekazać wcześniej odpowiednie podsumowanie, dotyczące pracy danej osoby. Istotne jest, by nie znajdowały się w nim żadne subiektywne oceny, które mogłyby urazić w jakikolwiek sposób pracownika.
• Taka rozmowa nie powinna trwać kilka minut, a pracownik powinien poczuć się mimo wszystko komfortowo, rozmawiając z nami. Dlatego pracodawca musi okazać empatię wobec odchodzącej osoby, a także właściwie ją ocenić, by miała ona jasno przedstawioną sytuację.
• Warto podbudować takiego pracownika, proponując mu pewne zmiany, które warto zastosować w nowej pracy, mogące przynieść mu wiele korzyści. Należy również podkreślić jego mocne strony, które musi wykorzystywać w nowym miejscu pracy.
• Zwróćmy także uwagę na ton i sposób przekazania informacji – to również ma duże znaczenie. Ponadto należy właściwie dobierać słowa i odpowiednio intonować zdania, co korzystnie wpłynie na samopoczucie pracownika.
• Nie można zostawiać osoby zwalniającej się bez żadnego wyjaśnienia – jeśli na przykład zwolnienie następuje z jego winy lub wynika z redukcji etatów, cała sytuacja musi być mu dokładnie przedstawiona.
• Musimy też panować nad emocjami i liczyć się z tym, że mogą one zawładnąć pracownikiem, należy wtedy pozostać spokojnym i pomóc danej osobie również osiągnąć ten stan.
• Pamiętajmy, by pracownik miał czas na reakcję – zwalniając go, dajemy mu możliwość ochłonięcia, zebrania wszystkich swoich rzeczy, pożegnania się ze współpracownikami i pozałatwiania wszystkich spraw.

Pomóżmy, na ile się da

Coraz więcej firm, które zmuszone są do redukcji etatów i zwolnienia pracowników nie następują z ich winy, wyciągają do nich pomocną rękę i pomagają w znalezieniu nowej pracy. To pozwala nie tylko zapewnić sobie dobra opinię na rynku, ale także pozostawić pracownika z dobrym samopoczuciem.

W tym celu możemy wystawić mu bardzo korzystne referencje i przedstawić je zaprzyjaźnionym firmom, z którymi utrzymujemy dobre relacje. Coraz częściej korzysta się także z programów outplacementowych, które przeprowadzane są przez agencje zatrudnienia – tutaj możemy mieć do czynienia z licznymi szkoleniami, które ukażą nam w jaki sposób skutecznie szukać pracy, czy jak stworzyć perfekcyjne CV.